Ngồi lâu bị đau lưng là bệnh gì? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Ngồi lâu bị đau lưng là bệnh gì là thắc mắc phổ biến của nhiều người làm việc văn phòng, lái xe hay học sinh – sinh viên. Tình trạng này có thể chỉ do sai tư thế, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý cột sống nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa hay đau thần kinh tọa.


1. Vì sao ngồi lâu lại bị đau lưng?
Khi bạn ngồi quá lâu, đặc biệt là ngồi sai tư thế, cột sống và đĩa đệm phải chịu áp lực liên tục, khiến cơ lưng bị co cứng, máu lưu thông kém. Theo thời gian, điều này không chỉ gây đau nhức mà còn dẫn đến tổn thương cấu trúc cột sống.

Tư thế ngồi phổ biến gây hại gồm:

  • Cúi đầu, khom lưng về phía trước.

  • Ngồi lệch một bên.

  • Ngồi ghế quá thấp hoặc quá cao so với bàn.

  • Ngồi trên ghế mềm, không có tựa lưng.
Ban đầu, cơn đau thường chỉ thoáng qua, nhưng nếu ngồi lâu bị đau lưng kéo dài, rất có thể bạn đã mắc một trong các bệnh lý cột sống dưới đây.


2. Ngồi lâu bị đau lưng là bệnh gì?
Dưới đây là các bệnh lý thường gặp khi bị đau lưng do ngồi nhiều:

2.1. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Thoát vị đĩa đệm
là tình trạng nhân nhầy bên trong đĩa đệm bị thoát ra ngoài, chèn ép dây thần kinh. Việc ngồi lâu, ít vận động khiến áp lực dồn lên đĩa đệm tăng cao, làm tăng nguy cơ thoát vị.

Triệu chứng:

  • Đau âm ỉ hoặc nhói ở thắt lưng.

  • Đau lan xuống mông, đùi, chân.

  • Tê bì hoặc yếu cơ chân.
Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể gây liệt chi dưới hoặc mất cảm giác vùng hông – chân.


2.2. Thoái hóa cột sống
Khi ngồi lâu, sụn khớp và đĩa đệm bị bào mòn theo thời gian, dẫn đến thoái hóa cột sống – đặc biệt là ở người trên 35 tuổi hoặc dân văn phòng.

Triệu chứng:

  • Đau cứng vùng thắt lưng khi ngồi lâu hoặc sau khi ngủ dậy.

  • Vận động khó khăn, đặc biệt khi cúi hoặc xoay người.

  • Cơn đau giảm khi nằm nghỉ.
Thoái hóa nếu không kiểm soát sẽ khiến cột sống yếu, gây đau mạn tính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng làm việc.


2.3. Đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa
xảy ra khi dây thần kinh hông to bị chèn ép – thường do thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa đốt sống. Việc ngồi lâu làm tăng áp lực lên vùng thắt lưng và hông, khiến triệu chứng nặng hơn.

Triệu chứng:

  • Đau từ thắt lưng lan xuống mông, đùi, bắp chân đến bàn chân.

  • Đau tăng khi ngồi lâu hoặc đứng dậy đột ngột.

  • Cảm giác tê, châm chích hoặc yếu một bên chân.
Nếu kéo dài, đau thần kinh tọa có thể khiến người bệnh mất khả năng vận động linh hoạt.


2.4. Căng cơ hoặc co cứng cơ lưng
Đây là nguyên nhân phổ biến ở người trẻ tuổi, đặc biệt là dân văn phòng. Ngồi sai tư thế lâu ngày khiến cơ lưng dưới bị co rút, gây đau và cứng khớp.

Triệu chứng:

  • Đau âm ỉ, mỏi lưng, lan ra hai bên hông.

  • Căng cứng cơ, giảm linh hoạt khi cúi hoặc đứng dậy.

  • Giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc xoa bóp nhẹ.
Tuy không nguy hiểm, nhưng nếu để lâu, tình trạng này dễ dẫn đến rối loạn cơ học cột sống.


2.5. Vẹo cột sống do tư thế ngồi sai
Ngồi nghiêng người, gù lưng hoặc chống cằm thường xuyên sẽ khiến cột sống lệch trục, gây vẹo cột sống.

Triệu chứng:

  • Lưng lệch, vai không cân.

  • Đau mỏi một bên lưng hoặc cổ.

  • Dáng đi gù, mất thẩm mỹ.
Trẻ em và học sinh ngồi học sai tư thế trong thời gian dài là đối tượng dễ bị vẹo cột sống nhất.


3. Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám sớm
Bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa xương khớp hoặc thần kinh cột sống nếu có các dấu hiệu sau:

  • Đau lưng kéo dài trên 2 tuần không giảm dù nghỉ ngơi.

  • Đau lan xuống chân, tê bì hoặc yếu cơ.

  • Đau tăng khi ngồi, ho hoặc hắt hơi.

  • Có cảm giác tê ở vùng hông hoặc bàn chân.
Việc thăm khám sớm giúp xác định nguyên nhân chính xác và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.


4. Cách khắc phục tình trạng ngồi lâu bị đau lưng
4.1. Điều chỉnh tư thế ngồi đúng

  • Ngồi lưng thẳng, vai mở tự nhiên, đầu ngang tầm màn hình.

  • Hai chân đặt phẳng trên sàn, đầu gối vuông góc 90 độ.

  • Không ngồi bắt chéo chân hoặc khom lưng về phía trước.

  • Ghế ngồi có tựa lưng giúp hỗ trợ cột sống thắt lưng.
4.2. Nghỉ ngơi và vận động thường xuyên
  • Sau mỗi 45–60 phút ngồi làm việc, nên đứng dậy đi lại hoặc xoay người.

  • Tập các bài giãn cơ đơn giản: cúi người chạm tay vào chân, xoay hông, vươn vai.

  • Tập thể dục nhẹ như đi bộ, bơi lội hoặc yoga 30 phút mỗi ngày.
4.3. Dùng đai lưng hỗ trợ cột sống
Người phải ngồi lâu (như tài xế, nhân viên văn phòng) có thể dùng đai lưng hỗ trợ để giữ tư thế đúng và giảm áp lực cột sống. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng tối đa 2–3 giờ mỗi ngày, kết hợp tập luyện cơ lưng.

4.4. Chế độ ăn tốt cho xương khớp
  • Bổ sung canxi, vitamin D, magie, omega-3 từ sữa, cá, rau xanh đậm.

  • Uống đủ nước giúp bảo vệ đĩa đệm cột sống.

  • Hạn chế rượu, bia, thuốc lá, đồ ăn nhiều muối và đường, vì làm yếu mô sụn.
4.5. Điều trị y học khi cần thiết
Nếu đau lưng nặng hoặc kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định:

  • Thuốc giảm đau, giãn cơ, chống viêm.

  • Vật lý trị liệu: Kéo giãn cột sống, điện xung, chiếu hồng ngoại.

  • Phẫu thuật: Chỉ áp dụng cho các ca thoát vị đĩa đệm nặng hoặc có chèn ép thần kinh.

5. Cách phòng ngừa đau lưng do ngồi lâu
  • Thay đổi tư thế ngồi đúng chuẩn khi làm việc hoặc học tập.

  • Đi lại nhẹ sau mỗi 1–2 giờ làm việc liên tục.

  • Tập luyện đều đặn để cơ lưng và cơ bụng khỏe mạnh.

  • Chọn ghế và bàn phù hợp chiều cao, tránh cúi gập người.

  • Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên cột sống.

6. Kết luận
Ngồi lâu bị đau lưng
có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, đau thần kinh tọa hoặc căng cơ lưng. Việc nhận biết sớm, điều chỉnh tư thế và rèn luyện cơ thể sẽ giúp giảm đau và phòng ngừa biến chứng.

Hãy nhớ rằng, cột sống khỏe mạnh là trụ cột của cơ thể. Vì vậy, đừng để thói quen ngồi sai và ít vận động làm ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của bạn. Ngồi đúng – sống khỏe – làm việc hiệu quả hơn mỗi ngày!